Met Hoogheemraadschap van Delfland naar pasklaar veiligheidsoordeel

Het Hoogheemraadschap van Delfland beheert verschillende type waterkeringen, waaronder de polderkaden. Deze zijn in 2020 voor het eerst genormeerd en moeten nu getoetst worden. Maar hoe doe je dat als er geen beschikbare methode of voorschrift beschikbaar is? Met een praktische aanpak en slimme automatisering komen onze adviseurs toch tot een onderbouwd en herleidbaar veiligheidsoordeel voor de polderkaden.

Het Hoogheemraadschap van Delfland (hierna: Delfland) heeft binnen haar gebied verschillende typen waterkeringen die aan bepaalde waterveiligheidsnormen moeten voldoen. Voor de primaire keringen bestaat er een landelijke norm, terwijl de provincies de regionale keringen normeren. Blijft over de polderkaden. Zij beschermen de laaggelegen gebieden tegen overstroming vanuit een hooggelegen gebied.

Voor deze polderkaden mag Delfland, net als de overige waterschappen, zelf de normering opstellen. Als het gaat om het waterveiligheidsbelang van polderkaden, dan ligt die tussen die van regionale waterkeringen en peilscheidingen in. Zo leidt het eventueel falen van zo’n polderkade tot overwegend minder overlast en schade dan het falen van een regionale waterkering, maar de gevolgen zijn wel groter dan bij het falen van een peilscheiding. Een gefundeerd veiligheidsoordeel helpt Delfland passende maatregelen te nemen om dit voorkomen.

Foto: Na het generen van de toetsprofielen op basis van AHN4 (Actueel Hoogtebestand Nederland), heeft RPS de beoordeling van de hoogte en stabiliteit nagenoeg volledig geautomatiseerd met Python scripts en GIS.

Voor wat betreft het startpunt kwamen de adviseurs van RPS allesbehalve in een gespreid bedje terecht. Er was immers nog geen kant en klare toetsmethode en werkwijze voorhanden. Dus is er al in de offertefase met Delfland meegedacht over de beste (pragmatische) aanpak van de uitvraag. Hierbij is gekozen voor een stapsgewijze ontwikkeling en de toepassing van een praktische toetsmethode. Meer concreet: De focus lag op beoordeling van de hoogte en de stabiliteit op grond van geometrische kenmerken van de kaden. Na het generen van de toetsprofielen op basis van AHN4 (Actueel Hoogtebestand Nederland) heeft RPS de beoordeling van de hoogte en stabiliteit nagenoeg volledig geautomatiseerd met Python-scripts en GIS.

Python is een veelgebruikte programmeertaal die wordt gebruikt voor allerlei soorten toepassingen, waaronder data-analyse. Met deze analyse kun je de sterkte van de kaden bepalen en eventuele zwakke plekken identificeren. Ook kun je er simulaties mee uitvoeren van verschillende scenario’s, zoals zware neerslag en hoog water, om te zien hoe de kaden zich zouden houden in een noodsituatie.

Allereerst is de hoogtetoets geautomatiseerd uitgevoerd op basis van de aanwezige kadebreedte boven de vereiste kruinhoogte. Vervolgens is voor de op hoogte goedgekeurde kades de geometrische toets op basis van norm- en leggerprofielen doorlopen. Andere geautomatiseerde activiteiten waren: verfijning van de kadevakindeling en selectie van maatgevende toetsprofielen. Hiermee zijn de polderkaden op effectieve, efficiënte en uniforme wijze beoordeeld. En zijn de resultaten herleidbaar met gegenereerde visualisaties.

“Dit zijn nog technische oordelen”, weet Martin Evers, beleidsadviseur Waterkeringen bij Delfland. “Waar nodig wordt er nog een beheerdersoordeel aan toegevoegd. Daarna kijken we per kadestrekking of het noodzakelijk is om daar acties op te zetten. Denk bijvoorbeeld aan regulier tot groot onderhoud, maar het kan ook zijn dat in bepaalde strekkingen keuzes worden gemaakt om leggerprofielen of hydraulische randvoorwaarden aan te passen.”